Pearl Jam – Rearviewmirror

Het was afgelopen weekend het openingsweekend van de populaire Duitse kerstmarkten. Madam en ik gingen sinds 1991 jaarlijks afwisselend naar de kerstmarkten van Keulen en Aken. Vorig jaar gaven we echter na 12 opeenvolgende edities forfait en ook dit jaar zien we het niet zitten om ons in die drukte te gooien. Nochtans hou ik best van de typische Duitse gezelligheid die er heerst op de kerstmarkten. Ik weet het: zoals de Duisters de kerstsfeer creëren is het er compleet over, maar dat geeft niet voor mij. Integendeel zelfs! Hoe meer kerstbomen, kerstdecoratie en houten kraampjes, hoe liever! Bovendien hou ik ook enorm van het supervettige Duitse eten en de geur van de Gluhwein. Nee, niet de smaak van de Gluhwein! Totaal niet aan mij besteed! Ik houd het wel bij mijn goeie ouwe Coca-Cola. Ik zie namelijk liever de Duitsers zélf liters Gluhwein in hun botten slaan. Een strontzatte Duitser is dan ook veel aangenamer en sympathieker in de omgang dan een nuchtere Duitser, vind ik.
Daar was ik pas onze laatste kerstmarktbezoeken achter gekomen, omdat we dan met de wagen zijn geweest in plaats van met een bus. De eerste jaren gingen we namelijk zoals alle Vlaemsche toeristen met een busmaatschappij. En die bussen vertrekken natuurlijk juist op het moment dat het plezant begint te worden op de kerstmarkten. ’s Avonds komen namelijk de Duitsers zélf naar de kerstmarkt. Op het moment dus dat de meeste toeristen alweer weg huiswaarts zijn, begint net de échte gezelligheid! Want zeg van de Duisters wat je wilt, maar plezier maken onder mekaar kunnen ze als geen ander! Vandaar dat we de laatste jaren dan ook liever met de wagen gingen. Dan ben je immers niet gebonden aan een vertrekuur en kan je genieten zolang je wilt.

Die eerste jaren gingen we dus ook met een plaatselijke busmaatschappij naar de Duitse kerstmarkten. Gezien de busreis altijd dubbel zo lang duurde als het verblijf op de kerstmarkt zelf, zorgde ik er altijd voor dat ik genoeg cassettes en mijn walkman mee had. Zo zal het volgende zaterdag exact 10 jaar geleden zijn dat ‘Vitalogy’ van Pearl Jam mijn soundtrack was tijdens de busreis naar de kerstmarkt van Keulen. Ik had de cd net de dag voor de reis gekocht bij de toenmalige, oergezellige Doctor Vinyl in Halle. Op de releasedag zélf dus. Tenminste, de releasedag van de cd-versie. Want de vinyl-versie kon je de week ervoor al kopen. Pearl Jam probeerde immers op die manier krampachtig en tevergeefs het vinyl nieuw leven in te blazen. ‘Vitalogy’ was toen overigens de derde plaat van Pearl Jam en ook de eerste sinds de dood van Nirvana-frontman Kurt Cobain. Er werd in de weken voor de release nogal druk gedaan in de muziekpers over ‘Vitalogy’. Het was nu immers aan Pearl Jam om het Grunge-vaandel van Nirvana over te nemen en hoog te houden. Een opdracht waar Pearl Jam in thuisland Amerika succesvol in slaagde, maar niet in Europa. Europa had namelijk Pearl Jam en Rockmuziek in het algemeen de rug toegekeerd en de techno- en house-scene omarmd. Techno en house barstten hier in die periode immers in alle hevigheid los en zelfs het merendeel van het alternatieve rockpubliek verkoos toen liever beats dan gitaren. Het Europese falen van ‘Vitalogy’ lag dus zeker niet aan de plaat zélf. Want hoewel er een dik kwartier stuurloze spielerei op de plaat stond, bevatte ze ook drie kwartier met de beste Grunge-muziek ooit. Songs als ‘Better man’, ‘Not for you’, ‘Corduroy’ en ‘Nothingman’ groeiden in de loop der jaren terecht uit tot publieksfavorieten tijdens de live-optredens.

Deze onsterfelijke anthems en ‘Spin the black circle’ en ‘Immortality’ uit datzelfde ‘Vitalogy’ vinden we vandaag dan ook logischerwijze terug op de allereerste Pearl Jam best of ‘Rearviewmirror’. Hoewel ik alle studio-cd’s en meer dan 20 liveplaten van Pearl Jam in mijn kast heb staan, heb ik me deze verzamelaar toch ook maar gekocht. Om de collectie compleet te houden, maar vooral omdat enkele oude songs geremixed werden door Brendan O’Brien. O’Brien werd pas nà de onovertroffen klassieke debuutplaat ‘Ten’ de vaste huisproducer van Pearl Jam en drukte fors zijn stempel op de Pearl Jam-sound op de platen die nadien kwamen. Dus konden klassiekers uit ‘Ten’ zoals het onverwoestbare ‘Alive’, ‘Once’ en het magnifieke ‘Black’ wel eens een frisse, moderne Brendan O’Brien-behandeling gebruiken. Ik vind alleszins dat het de songs enorm deugd heeft gedaan, maar uiteraard zullen er weer zijn die zullen mekkeren dat O’Brien door zijn toedoen de galm en dus ook de ziel uit de ‘Ten’-songs heeft gezogen. Bullshit. Alle 3 klinken ze nu immers voller en daardoor krachtiger dan ooit tevoren! Nu niet dat ‘Ten’ daarom op de straatstenen mag geflikkerd worden, maar de geluidskwaliteit is in al die jaren zo geperfectioneerd dat de produktie van die plaat nu toch wel gedateerd klinkt.
Naast de 11 Monumenten uit ‘Ten’ en ‘Vitalogy’ staan nog 22 andere Pearl Jam-krakers te blinken op ‘Rearviewmirror’.  En uiteraard zijn er zoals bij iedere verzamelaar van een groep ook op deze Pearl Jam-verzamelaar enkele songs die uitblinken in afwezigheid, alsook enkele songs die lang niet tot het beste van Pearl Jam behoren, maar toch maar mooi op ‘Rearviewmirror’ staan. Zo had ik liever schitterende songs als ‘In hiding’, ‘Present tense’, ‘Tremor Christ’, ‘Indifference’, ‘Love boat captain’, ‘Thin air’, ‘Insignificance’ of ‘Footsteps’ op ‘Rearviewmirror’ zien staan, in plaats van ondingen als ‘Do the evolution’, ‘Save you’, en ‘Who you are’. Maar kom, met slechts 3 smetten valt het dus allemaal goed mee. Er is duidelijk werk gemaakt van deze verzamelaar. Dat zie je aan de zorgvuldig opgebouwde tracklist en dat hoor je ook aan het verrukkelijke opgewaardeerde, geremasterde geluid van alle songs. Ook handig: de uptemposongs en de downtemposongs staan gescheiden op 2 aparte cd’s.

Dat alles maakt dat deze verzamelaar ideaal is voor wie enkel ‘Ten’ in z’n platenkast heeft staan. Of misschien heeft u nog helemaal niets van Pearl Jam. Maar ik ga ervan uit dat de meesten op z’n minst ‘Ten’ zullen hebben. ‘Ten’ was immers naast ‘Blauw’ van The Scene, ‘Nevermind’ van Nirvana, ‘De Zwarte’ van Metallica en ‘Blood Sugar Sex Magik’ van The Red Hot Chili Peppers een cd die je indertijd in zowat iedere studenten-platencollectie aantrof. Maar ook de fans die al alles van Pearl Jam in huis hebben, moeten eigelijk ook deze verzamelaar, hoe onzinnig het ook lijkt, absoluut in huis halen. En nu maar hopen dat ‘Rearviewmirror’ Eddie Vedder & co binnenkort naar onze concertzalen voert. Of naar Rock Werchter als het niet anders kan. Maakt niet uit. Maar komen zullen ze in 2005! Al was het op de kerstmarkt in Tollembeek!