Afspraak met een vorig leven

Het was een zwaarbewolkte avond vorige Vrijdag de Dertiende. Ik maakte gebruik van de weersomstandigheden om na het avondmaal alleen met de hond van mijn schoonouders een avondwandeling te maken. Ik wilde immers geen pottenkijkers in de buurt, want tijdens het avondmaal had ik een zachte, doch dwingende stem gehoord die me tot zich riep. Ik besefte meteen dat de stem vanuit de Hellerust kwam en ik kon haast niet wachten om de wandeling aan te vatten. Ik duikelde samen met Tosca het mooie groene, wat geheimzinnige decor via de Helleberg in en even later stonden we zoals iedere week oog in oog met de Hellerust. Tosca, met zijn ravenzwarte vacht, was onrustiger dan anders, stond geen 2 seconden stil en gromde lichtjes. Ik begon als een bezetene foto’s te nemen van de Hellerust. In sepia en zwart-wit deze keer, want de honderden kleurenfoto’s van de Hellerust van de afgelopen weken begonnen me te vervelen. Plots werd mijn aandacht getrokken door iets dat zich achter één van de vensters bewoog. Ik zoomde in met mijn fototoestel en door het schermpje zag ik, zij het vaag en onduidelijk, een silhouet van een menselijke gedaante.

“Ik heb jou ooit vermoord” sprak een kille, indringende vrouwenstem plots tot mij. Tosca nam in paniek een duikvlucht in het hoge gras en ik kon hem ternauwernood aan de leiband houden. Ik zag de gedaante door de kamer zweven en voor de geest helemaal zou verdwijnen, antwoordde ik vlug: “Ik vrees van niet. Hoe kan jij me nu ooit vermoord hebben; ik lééf begot nog!? En hoe komt het dan dat je hier nog altijd ronddoolt?” De geest had duidelijk mijn respons niet verwacht en het duurde even voor mijn vraag beantwoord werd.

“Ach, ik heb nooit meer rust gevonden nadat ik je vermoordde en toen duikelde ik op een avond stomdronken van de trappen. Ik voelde mijn geest zich daarop meteen onttrekken van mijn lichaam en sindsdien zweeft mijn geest hier al honderden jaren in wat ooit mijn huis was rusteloos rond. Ik heb je de voorbije maanden trouwens in de gaten gehouden en daarbij gemerkt dat jij erg onrustig bent. Je loopt doodnerveus en schichtig rond omdat je geen vertrouwen hebt in de boze buitenwereld. Je wrijft altijd door je haren en je gedachten staan nooit stil. Ik weet hoe dat komt: 300 jaar geleden was je mijn man en toen ik je op een avond met die ander betrapte heb ik je enkele dagen later met een houten hamer het hoofd ingeslaan en het daarna met een bijl afgehakt. Ik beschuldigde jouw minnares van de moord en zij werd kort daarop opgehangen.”

Uiteraard schrok ik hier hevig van en de angst sloeg me om het hart. Ik voelde mijn adem stokken en stamelde: “Maar dat kán toch niet?! Hoe ben je er zo zeker van dat ik in een vorig leven jouw man was?!” De geest repliceerde kordaat: “Waarom denk je dat je in dit leven zo onrustig bent? Waarom denk je dat je je altijd tot dit huis aangetrokken voelde? In je nieuwe leven heb je overigens terug je oude geliefde van toen terug gevonden. Zij reïncarneerde ook omdat ze na haar dood ook geen rust vond vanwege het gebeurde. Zij kwam hier in een nieuw huis bovenop de Helleberg terecht. Jullie moesten mekaar hier ooit terug ontmoeten. Liefde overwint immers alles; zelfs een onrechtmatige dood in een vorig leven. Vandaar dat jij in het begin van jullie relatie in dit leven steeds het gevoel had dat je haar al kende en vertrouwde. Niet moeilijk, na je dood ben ik er achter gekomen dat je me al jarenlang met haar bedroog.” Compleet overdonderd door dit voorval strompelde ik met Tosca terug de Helleberg op. Ik voelde mijn hart bonzen in mijn keel en in de verte hoorde ik het door merg en been snijdende gejammer van de geest en het ijzingwekkende gerammel van de kettingen die het met zich meesleurde.

Toen ik uiteindelijk veilig en wel het huis van mijn schoonouders bereikte, was ik uitgeput en opgelucht en ik had dringend nood aan mijn medicijn. Vanwege het voorval vergiste ik me echter van medicijn en sindsdien kom ik er maar moeilijk terug bovenop. Bovendien laat het voorval van vorige vrijdagavond me maar niet los. Had ik het me allemaal vanwege mijn obsessie in dat oude geheimzinnige huis ingebeeld? Had ik alweer hallucinaties door de schuld van mijn medicatie? Of was het toch allemaal echt gebeurd en heb ik inderdaad met een ronddolende geest staan praten? Ik heb namelijk altijd al het vermoeden gehad dat ik ooit nog geleefd heb, maar nu ik de bevestiging hiervan gekregen heb, ben ik angstiger dan ooit. Nu weet ik in ieder geval waarom ik me de voorbije maanden zo aangetrokken voelde tot de Hellerust. Maar niet alleen de voorbije maanden, realiseerde ik me. Ook vroeger, toen ik nog jong, knap en intelligent was en me nog niets aantrok van onverklaarbare mysteries in het leven trok een vreemde, magische kracht me altijd al naar dat vervallen, vervloekte huis. Toen stelde ik me daar echter geen vragen bij. In die tijd stelde ik me geen vragen tout court. Ik leefde erop los en was het vleesgeworden cliché “Carpe diem“.

Ik vond de voorbije dagen gelukkig troost, rust en verklaringen op ’All I intended to be’, de nieuwe cd van Emmylou Harris. Tijdens het tweede nummer, het hoopvol gestemde ‘Hold on‘, gebeurde er namelijk iets magisch. ”Nee maar, Emmylou spreekt me aan!” begreep ik tijdens het beluisteren van die song. Eigenlijk spreekt zij me niet rechtstreeks aan, maar ze brengt me de woorden die Jude Johnstone ooit tot me richtte, maar die me nooit bereikten. Jude Johnstone haar woorden bereiken me dankzij Emmylou Harris alsnog en die zijn best confronterend:

What happened to that ball of fire
When you got out on that open road
With nothing but your own desires
To lighten up this heavy load

The battle’s raging in your head
You wish you didn’t have to fight
Just hold on to my hand instead
Another day goes by tonight

Toch raadt Jude me in simpele woorden aan om de moed niet op te geven. Dankzij de krachtige stem van Emmylou missen haar woorden hun doel niet doordat Emmylou Jude’s woorden in het refrein als in een mantra blijft herhalen. Hold on! Hold on! Jaja, Emmylou, ’t is al goed. Ik blijf me wel vastklampen. Ook al vind ik leven met constante angst niet gemakkelijk; het aardse leven is veel te mooi om het zomaar op te geven.

Groot was mijn verbazing toen ik naar het einde van de plaat toe het verhaal van de geest in de Hellerust plots bevestigd zag in ‘Sailing round the room’; een song die Emmylou Harris samen met Kate & Anna McGarrigle schreef. Daarin beschrijven ze nauwgezet het moment van het overlijdensproces; het moment waarop de ziel het lichaam verlaat nadat de dood is ingetreden om daarna nog even, alvorens te verdwijnen, door de kamer te zweven om tot berusting en verzoening met de dood te komen. De begeleidende hemelse muziek zweeft zachtjes mee met de zalig harmoniërende engelenstemmen van Emmylou, Kate en Anna. Ontroerend mooi en één van de allermooiste songs die ik ooit gehoord heb.

Dat gold overigens ook al voor het hartverscheurende ‘Not enough
’, dat ‘Sailing round the room’ gek genoeg vooraf gaat op de cd. ‘Not enough’ beschrijft immers het verwerkingsproces dat men doormaakt vlak na het overlijden van een geliefde en Emmylou Harris doet dat met eigen eenvoudige, doch doeltreffende raak gekozen woorden. Emmylou zingt het nummer dan ook met de krop in de keel en haar snijdende vocalen bewegen je tot tranen toe omdat ze je op die manier herinnert aan de momenten in het verleden dat je zelf een dierbare verloor.

Maar Emmylou maakt je niet alleen bewust van je eigen sterfelijkheid en ze zet je niet alleen een spiegel voor. Ze biedt samen met de vocale steun van dobrospecialist Mike Auldridge en John Starling in het afsluitende, berustende ‘The great divide’ troost en stelt dat het aan de Grote Overkant best wel allemaal meevalt. Met ’The great divide’ kon ’All I intended to be’ niet mooier en gepaster eindigen. Ik hoop in ieder geval maar dat ze gelijk krijgt, want de geest in de Hellerust heeft me de daver op het lijf bezorgd. Ik was na mijn ongeval in 2002 al doodsbang om te sterven, maar door de confrontatie met mijn vorig leven in de Hellerust is de angst alleen maar toegenomen. Angst, die ik probeer te verdringen met de nieuwe, grootse, hemelsmooie plaat van Emmylou Harris.

’All I intended to be’ is dan ook een baken van troost en rust, waarbij Emmylou gelukkig niet opnieuw de hulp inschakelde van Malcolm Burn of Daniel Lanois. Emmylou besefte zelf dat het na het weliswaar imposante Drieluik ‘Wrecking ball’, ‘Red dirt girl’ en ‘Stumble into grace’ tijd was om haar middels die platen gecreëerde ivoren toren te verlaten en, weliswaar bepakt mét een volgeladen rugzak met ervaringen uit die periode, terug te keren naar haar roots en verleden. Emmylou haar ex echtgenoot en producer Brian Ahern die in de jaren ‘70 onder andere haar klassiekers ‘Pieces of the sky’, ’Luxury liner’, ’Quarter moon in a ten cent town’ en ‘Elite hotel’ producete, begreep als geen ander welk geluid Emmylou voor haar nieuwe plaat nastreefde en bezorgde Emmylou dat pure, aardse, authentieke americana geluid. Zelf verzamelde ze als vanouds weer enkele prachtige, onbekende en onterecht vergeten songs waarmee ze haar eretitel ‘Gatherer of songs’ eens te meer alle eer aandoet.

Zo begint en eindigt ‘All I intended to be’ middels het bespiegelende ’Shores of white sand’ en het eerder vernoemde, berustende ’The great divide’ met 2 songs van de mij onbekende Jack Wesley Routh. Tussendoor komt er met ‘Moon song’ een heerlijke song van Patty Griffin langs die ik, hoewel ik alles van Patty Griffin in huis heb, nog niet kende. Ik heb me ondertussen al te pleuris gezocht op het net om de originele song op een fysieke geluidsdrager te vinden, maar het is me vooralsnog niet gelukt. Ook met artiesten waarvan je dacht dat je er alles van kende, verrast Emmylou dus ook. Niet zo met Tracy Chapman overigens, van wie ze het destijds de LP ‘Crossroads‘ afsluitende ‘All that you have is your soul‘ leende en eigen maakte. Hoewel ik ook hier moet toegeven dat ik die Tracy Chapman plaat inmiddels al lang vergeten was. Het was destijds de opvolger voor Chapman haar titelloze droomdebuut en dankzij Emmylou Harris besef ik nu dat ‘Crossroads’ toen wellicht ten onrechte teleurstellend onthaald werd. Nog indrukwekkender is echter het van Merle Haggard gekende en eveneens door Mike Auldridge en John Starling meegekermde ’Kern river’, waarmee Emmylou me er tot mijn grote schaamte op wijst dat ik nog steeds niks van Merle in huis heb. Dat deed datzelfde trio net daarvoor overigens ook al met dé klassieker van die andere outlaw Billy Joe Shaver van wie ik alleen enkele recente cd’s heb. Samen met Auldridge en Starling tovert ze Shaver z’n ’Old five and dimers like me’ om tot het allermooiste duet ooit.

Heel vreemd vind ik overigens dat ze in de credits bij ‘Broken man’s lament’ enkel zichzelf vermeldt als componist van de song, terwijl ze in recente interviews zegt dat het ook een cover is. Enig gezoek op ‘t net leerde me dat de song inderdaad oorspronkelijk door ene Mark Germino geschreven werd. Waarom wordt ze dan zelf als schrijfster van de song in het cd boekje vermeld? Enfin, het doet er niet veel toe; feit is dat het één van de 13 hemelreikende hoogtepunten is op de plaat. Je vergeeft het haar zelfs, omdat ze in het écht zelfgeschreven, prachtige ‘Gold’ zichzelf nederig opstelt en relativeert, waarna ze even verderop ook nog eens The Carter Family eert met het ook al zelfgeschreven onwaarschijnlijk mooi open bloeiende ’How she could sing the wildwood flower’. Prachtig en wondermooi in al zijn eenvoud. Net als het hele album overigens.

Met ‘All I intended to be’ overtreft Emmylou Harris zichzelf nog maar eens. Wie dacht dat Emmylou met ‘Wrecking ball’ niet meer beter kon, mag hierbij dan ook zijn mening herzien. ‘Wrecking ball’ had destijds zeker de verdienste Emmylou Harris van een doodlopend pad af te helpen en het is ook dankzij die plaat en de daaropvolgende albums ‘Red dirt girl’ en ‘Stumble into grace’ dat Emmylou Harris nu eindelijk met het toepasselijk getitelde ’All I intended to be’ de plaat heeft kunnen maken, die ze altijd al heeft willen maken. Een plaat, die qua sfeer overigens perfect aansluit bij het uiterst succesvolle ’Raising sand’ van Alison Krauss & Robert Plant, maar naar mijn gevoel nog stukken beter is. Omdat ’All I intended to be’ in tegenstelling tot ’Raising sand’ een ongedwongen, ongeforceerde sfeer uitstraalt. Toch kan ik me best voorstellen dat moderne muziekconsumenten ongetwijfeld doodnerveus zullen worden bij het horen van deze nieuwe Emmylou Harris. Ouwe wijvenmuziek voor in bejaardentehuizen zullen ze het vinden. Ideaal dus voor Rusthuis Roen’s Ranch. Ik ben tenslotte ook al een lelijk, oud wijf.